Nastolatkowie różnią się w wielu różnych aspektach zarówno od dzieci, jak i osób dorosłych. Dotyczy to również reakcji na stres.
W okresie dojrzewania rośnie u nastolatków wyczulenie na stres. Mają oni też dużo mniejszą niż dorośli tolerancję na trudne sytuacje, których doświadczają.
Okres dorastania jest szczególnym etapem rozwoju, który rządzi się swoimi prawami. Zmiany, jakim podlega wówczas centralny układ nerwowy, sprawiają, że młodzi ludzie mogą silniej reagować na stres, ale i ponoszą tego większe koszty. Oznacza to, że może im być dużo trudniej radzić sobie z przeciwnościami. Silniejsza i dłużej trwająca reakcja stresowa sprawia, że są bardziej narażeni na niszczące działanie kortyzolu, co może skutkować depresją, rozlicznymi problemami zdrowotnymi, osłabieniem układu odpornościowego. Brak pomocy ze strony dorosłych w poradzeniu sobie z napięciem związanym z działaniem hormonów stresu sprawia, że nastolatkowie przyzwyczają się do podwyższonego poziomu napięcia, przez co stają się bardziej podatni na zachowania ryzykowne i wykształcenie niekonstruktywnych sposobów radzenia sobie z emocjami.
Dlatego tak ważne jest, aby młodzi ludzie w trudnych dla siebie sytuacjach otrzymywali wsparcie i zrozumienie ze strony rodziców, a w razie potrzeby – wsparcie psychologa.
Poniżej prezentuję wybrane metody radzenia sobie ze stresem do wykorzystania w szkole i w domu.
Uproszczony Trening Jacobsona – tj. progresywna relaksacja mięśni (PMR) polega na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu głównych partii mięśni. Stosowany regularnie pozwala na redukowanie stresu w ciele i rozwijanie świadomości własnego ciała.
Ćwiczenie oddechu „na planie kwadratu”
1. wdech nosem, w myślach liczymy do czterech,
2. przytrzymanie oddechu, w myślach liczymy do czterech,
3. wydech ustami, w myślach liczymy do pięciu.
Maksymalna liczba oddechów to dziesięć.
Wydech z użyciem słomki
Wdychamy powietrze nosem, następnie wydychamy przez słomkę. Jej użycie wydłuża fazę wydechu. Ćwiczenie należy powtórzyć dwa–trzy razy w ciągu około trzech minut.
Przedłużający się stres i brak wsparcia ze strony dorosłych mogą mieć dla nastolatków katastrofalne następstwa. Jeśli zatem zauważasz u swojego dorastającego dziecka objawy takie jak: trudności z wyrażaniem emocji, obniżoną motywację, agresywne zachowania wobec bliskich osób, trudności w szkole, wycofanie z relacji rówieśniczych czy rodzinnych, a jest Ci jako rodzicowi czasami trudniej rozmawiać – warto skorzystać z konsultacji psychologa.
